Serdecznie zapraszamy na kolejny Wykład Fundacji Nenckiego.

Wydarzenie odbędzie się 20 września 2023 r. o godz. 16:00 na platformie ZOOM, pod linkiem: https://zoom.us/j/95745021831

dr Bogdan Browarski (Edukator Biebrzańskiego Parku Narodowego) przedstawi wykład pt.: „Ptasi móżdżek czy centralna jednostka obliczeniowa czyli o różnorodności międzygatunkowej układu nerwowego”

Wszystkie zwierzęta mają podobne podstawowe cegiełki do budowy układu nerwowego. Prawie takie same, są tylko drobne różnice. Dlaczego zatem nie reagujemy tak samo, jak zwierzęta?

Choć właściwie kto powiedział że nie? Przedstawicieli własnego gatunku traktujemy jako posiadaczy inteligencji i wyższych czynności psychicznych. Stereotypy, które mamy cały czas przed oczami, powodują, że z góry ustalamy pozycję różnych grup zwierząt w konkursie na najinteligentniejsze stworzenia… Mało tego, te same stereotypy decydują czasem o wnioskowaniu w badaniach naukowych, np.: przysłowiowy ptasi móżdżek. Wiele badań opierano na zwierzętach hodowlanych i do tego prowadzonych w warunkach laboratoryjnych. Budowa centralnej jednostki obliczeniowej różni się diametralnie u różnych grup zwierząt: odmienna anatomia, różne pochodzenie struktur, konieczność miniaturyzacji lub możliwość rozbudowy. Mimo to z podobnych danych wejściowych otrzymujemy te same wyniki – podobne reakcje. Układ nerwowy dostosowany jest do potrzeb i możliwości – wykonywanych funkcji i sposobu wykorzystania.

Świadomość, uczucia, cierpienie i pragnienie rozwiązania problemów są prawdopodobnie wspólne nam i odległym ewolucyjnie grupom zwierząt, np.: owadom, ptakom. Potwierdzają to testy, które opracowano, aby sprawdzić, jak inne zwierzęta radzą sobie z problemami zarezerwowanymi dla zaawansowanych ewolucyjne organizmów. Trzmiele potrafią się bawić lub posługiwać narzędziami. Rozwiązują problemy stosując typowe dla kręgowców sposoby łączenia faktów. Im bardziej poznajemy otaczające nas organizmy, tym lepiej możemy je zrozumieć.

Może kiedyś będziemy traktować zwierzęta z większym szacunkiem, jak organizmy bliższe nam, ale o innej wrażliwości na bodźce i innych możliwościach ekspresji. Dr Bogdan Browarski chciałby wspólnie z uczestnikami znaleźć odpowiedzi na kilka pytań i oczywiście trzeba będzie postawić kilka nowych…

Dr Bogdan Browarski to przyrodnik z marzeniami i szerokim wachlarzem doświadczeń… Tytuł doktora nauk biologicznych uzyskał na Uniwersytecie Warmińsko-Mazurskim w Olsztynie. Przez ekologię ptaków przeszedł do badań chrząszczy. Popularyzuje wiedzę o owadach i ich roli w naturze i w życiu człowieka. Jest pracownikiem Biebrzańskiego Parku Narodowego od 2016 roku. Zajmuje się edukacją, zmianami postrzegania i postaw wobec ochrony przyrody (na lepsze). Stara się udowodnić, że w przyrodzie nie ma chwastów i szkodników, są tylko różne związki i interakcje.

Dr Browarski jest autorem kilku artykułów i wielu  tekstów popularno-naukowych. W terenie i w ochronie przyrody pracuje już niemal 20 lat. Prywatnie jest mężem, tatą, miłośnikiem gryzoni i wszelkich owadów (szczególnie trzmieli).

27 lipca 2023 r. Fundacja Nenckiego koordynowała warsztaty dla zdolnej młodzieży, uczestników obozu letniego Adamed SmartUP. Zajęcia odbywały się w kilku laboratoriach Instytutu Biologii Doświadczalnej im. M. Nenckiego, PAN i spotkały się z ogromnym entuzjazmem ze strony uczestników.

W Pracowni Obrazowania Struktury i Funkcji Tkankowych, kierowanej przez dr Jędrzeja Szymańskiego, uczestnicy zapoznali się z dostępnymi technikami mikroskopii, przy pomocy których można obserwować komórki oraz struktury wewnątrz komórkowe. Przedstawiono techniki wykorzystywane do analizy na poziomie tkanki oraz do prowadzenia pomiarów w żywych komórkach. Zajęcia prowadzili Natalia Nowak i Artur Wolny.

W Pracowni Cytometrii kierowanej przez dr hab. Katarzynę Piwocką, zajęcia dotyczyły zastosowania metod cytometrycznych w badaniach podstawowych, translacyjnych oraz medycynie. Jakub Janiec opowiedział o tym, jak działa cytometr, co i w jaki sposób nim mierzymy, czym się różni klasyczna cytometria przepływowa od cytometrii pełnego spektrum, przedstawił uczestnikom różne typy analiz oraz przykłady wykorzystania cytometrii w badaniach podstawowych i translacyjnych.

Z kolei w Pracowni Neurofizjologii Umysłu kierowanej przez dr Jana Kamińskiego, zapoznano uczestników z prowadzeniem badań aktywności pojedynczych neuronów u ludzi, prezentując stosowane procedury komputerowe oraz to jak identyfikuje się neurony odpowiadające selektywnie na wybrane koncepty / zdjęcia. Na podstawie przykładowych wyników takich badań dr Jan Kamiński i dr Mikołaj Magnuski, pokazali uczestnikom, jak upewniamy się, że zarejestrowana aktywność pochodzi z jednej komórki nerwowej oraz jak śledząc aktywność pojedynczych neuronów możemy „zgadywać” jaki obraz badany przechowuje w pamięci.

Wszystkim prowadzącym bardzo dziękujemy w imieniu uczestników obozu i Fundacji Nenckiego za przygotowanie bardzo interesujących zajęć, entuzjazm i chęć dzielenia się wiedzą o nowoczesnych technikach stosowanych w biologii i medycynie. Wszyscy uczestnicy byli pod wielkim wrażeniem i uznali te 3-godzinne warsztaty za istotny punkt w programie obozu.