Dziękujemy za zbiórkę materiałów plastycznych dla dzieci ukraińskich

Szanowni Państwo,

W imieniu Fundacji Nenckiego bardzo dziękuję wszystkim osobom, które zaangażowały się w zbiórkę materiałów plastycznych dla dzieci ukraińskich zorganizowaną przez Solidarnościowy Dom Kultury „Słonecznik” przy Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie. W sumie przekazaliśmy ponad 400 rzeczy w tym książeczki do kolorowania, zestawy kredek, farb i pędzli, bloki rysunkowe, plastelinę i wiele, wiele innych. Ogromne podziękowania dla Darczyńców!

Z wyrazami szacunku,

Hanna Fabczak, Prezes Fundacji

Wykłady tegorocznego Tygodnia Mózgu już online

Szanowni Państwo,

miło nam poinformować, że wszystkie wykłady tegorocznego Tygodnia Mózgu można już obejrzeć na kanale Nencki EduTube w serwisie Youtube. Serdecznie zapraszamy.

Oto linki do poszczególnych wykładów:

Prof. dr hab. Małgorzata Kossut, Instytut Biologii Doświadczalnej im. M. Nenckiego PAN

“Neuroplastyczność”

Prof. dr hab. Leszek Kaczmarek, Instytut Biologii Doświadczalnej im. M. Nenckiego PAN

„Neuroplastyczny umysł molekularny”

Dr n. med. Marcin Leśniak, Wydział Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego

“Terapia zaburzeń poznawczych po udarze mózgu – czy to działa?”

Prof. dr hab. Katarzyna Jednoróg, Instytut Biologii Doświadczalnej im. M. Nenckiego PAN

“Jak nauka czytania zmienia mózg”

Dr Łukasz Bola, Instytut Psychologii PAN

“Co robi kora wzrokowa osoby niewidomej? O plastyczności mózgu wywołanej utratą wzroku”

Raz jeszcze dziękujemy i łączymy serdeczne pozdrowienia

Zarząd Fundacji Nenckiego

Fundacja Nenckiego patronem konferencji „Neuronus”

Szanowni Państwo,

Miło nam poinformować, że Fundacja Marcelego Nenckiego objęła patronatem 12 Międzynarodową Konferencję Neuronus IBRO Neuroscience Forum 2022, która odbędzie się w dniach ​15-17.10.2022 w Auditorium Maximum Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Neuronus to jedna z największych konferencji poświęconych neurobiologii w Europie. Zapraszamy do rejestracji na stronie: http://www.neuronusforum.pl

Wyniki konkursu plastycznego „Jak dbam o mózg”

Z przyjemnością informujemy że konkurs plastyczny „Jak dbam o mózg” dla dzieci i młodzieży województwa mazowieckiego, organizowany w ramach Tygodnia Mózgu 2022 przez Fundację Marcelego Nenckiego Wspierania Nauk Biologicznych oraz Instytut Biologii Doświadczalnej im. Marcelego Nenckiego PAN, został rozstrzygnięty. Na konkurs napłynęło 330 prac z 45 szkół podstawowych i 48 prac z 12 szkół ponadpodstawowych. Prace oceniano w 3 kategoriach: szkoły podstawowe klasy I-IV, V-VIII oraz szkoły ponadpodstawowe. W każdej kategorii przyznano jedną nagrodę i cztery wyróżnienia.

Pragniemy bardzo pogratulować i podziękować wszystkim laureatom i uczestnikom. Naprawdę zmierzyliście się z ogromnym wyzwaniem: trudnym tematem i dużą konkurencją. To były prawdziwe zawody. Również gorące podziękowania przesyłamy na ręce nauczycieli i opiekunów, którzy zmobilizowali swoich podopiecznych do wzięcia udziału w konkursie, służyli im pomocą, radą oraz dostarczyli prace plastyczne do Fundacji. Poniżej przedstawiamy listę laureatów (prezentację z nagrodzonymi i wyróżnionymi pracami przedstawimy w późniejszym terminie):

Klasy I-IV:

Nagroda:

Amelia Zawistowska, Szkoła Podstawowa w Orle

Wyróżnienia:

Wiktor Organek, Szkoła Podstawowa im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Morawach

Natalia Przybysz, Szkoła Podstawowa nr 1 w Przasnyszu

Maciej Żmuda, Szkoła Podstawowa nr 2 im. Księżnej Eleonory Czartoryskiej w Radzyminie

Zuzanna Żukowska, Szkoła Podstawowa nr 321 w Warszawie

Klasy V-VIII

Nagroda:

Tymon Kołakowski, Szkoła Podstawowa im. Jana Brzechwy w Lucynowie

Wyróżnienia:

Maja Preś, Publiczna Katolicka Szkoła Podstawowa im. Ks. Jana Twardowskiego w Ząbkach

Matylda Koślacz, Szkoła Podstawowa nr 65 w Warszawie

Nikola Tokarska, Szkoła Podstawowa im. Kornela Makuszyńskiego we Wrzeszczowie

Iga Tadra, Szkoła Podstawowa nr 2 im. Papieża Jana Pawła II w Chorzelach

Szkoły ponadpodstawowe

Nagroda:

Mateusz Malinowski, Liceum Ogólnokształcące im. Tomasza Zana w Pruszkowie

Wyróżnienia:

Maria Wójcik, Liceum Ogólnokształcącego im. Tomasza Zana w Pruszkowie

Klaudia Suchta, Liceum Ogólnokształcącego im. Mikołaja Kopernika w Ostrowi Mazowieckiej

Zuzanna Murdza, IV Liceum ogólnokształcącego  im. Dr. Tytusa Chałubińskiego w Radomiu

Wiktora Pawlak, LXXII Liceum Ogólnokształcące im. J. Jasińskiego w Warszawie

Konkurs organizowano ze środków Instytutu Nenckiego oraz Europejskiego Towarzystwa na Rzecz Krzewienia Wiedzy o Mózgu EDAB.

„Jak nauka czytania zmienia mózg?” – wykład online prof. Katarzyny Jednoróg na Tygodniu Mózgu. 17 marca godz. 17.00

Już w czwartek 17 marca 2022 o godz. 17.00 prof. Katarzyna Jednoróg wygłosi wykład z okazji Tygodnia Mózgu 2022 w Instytucie Nenckiego

Wykład pt. „Jak nauka czytania zmienia mózg?” obędzie się za pośrednictwem platformy Zoom Webinar pod linkiem: https://zoom.us/j/99908662486

Tematyka wykładu:

Nauka czytania to jedna z najważniejszych umiejętności nabywanych przez dzieci na początku nauki szkolnej. Opanowanie tej umiejętności otwiera możliwość uczestniczenia w kulturze i zdobywania wiedzy. Podczas gdy język mówiony nabywany jest w rozwoju wcześnie i bez wysiłku u typowo rozwijających się dzieci, czytanie nie jest nabywane spontanicznie i wymaga aktywnej nauki. Jednocześnie jest to proces powodujący znaczące zmiany w organizacji i funkcji mózgu.

W swoim wykładzie opowiem w jaki sposób ludzki mózg wykształcił odpowiednie struktury wspierające umiejętność czytania, mimo iż pismo zostało wynalezione około 5000 lat temu. Przedstawię także badania pokazujące, że istnieje uniwersalna sieć czytania w mózgu dla języków znacząco różniących się zapisem takich jak chiński, hebrajski, polski czy angielski. Wiadomo, że około 10% dzieci wykazuje trudności z opanowaniem umiejętności czytania niezależnie od języka. Zaprezentuję wyniki badań, wskazujące na to, że u dzieci z dysleksją rozwojową reorganizacja mózgu związana z nabywaniem czytania nie przebiega prawidłowo.

Prof. dr hab. Katarzyna Jednoróg – kierownik Pracowni Neurobiologii Procesów Językowych w Instytucie Nenckiego PAN. Jest stypendystką Fundacji na rzecz Nauki Polskiej oraz Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Ukończyła psychologię na Uniwersytecie Jagiellońskim. Doktorat oraz habilitację w dyscyplinie biologia uzyskała w Instytucie Nenckiego PAN. Jej zainteresowania dotyczą neurobiologicznego podłoża zdolności językowych w typowym i nietypowym rozwoju. Jest współautorką ponad 70 publikacji naukowych w zagranicznych czasopismach naukowych.

„Terapia zaburzeń poznawczych po udarze mózgu – czy to działa?” – wykład online dr Marcina Leśniaka na Tygodniu Mózgu. 16 marca godz. 17.00

Już w środę 16 marca 2022 o godz. 17.00 dr n. med. Marcin Leśniak wygłosi wykład z okazji Tygodnia Mózgu 2022 w Instytucie Nenckiego

Wykład pt. „Terapia zaburzeń poznawczych po udarze mózgu – czy to działa?” obędzie się za pośrednictwem platformy Zoom Webinar pod linkiem: https://zoom.us/j/97843674771

Tematyka wykładu:

Udar mózgu jest jedną z wiodących przyczyn niepełnosprawności w przypadku osób dorosłych. Dane epidemiologiczne wskazują, że zapadalność na udar w populacji ogólnej sięga 200 przypadków na 100 tys. rocznie. To najwięcej spośród wszystkich chorób mózgu. Niesprawność po udarze wynika nie tylko z deficytów ruchowych ale często z obecności zaburzeń poznawczych, które w różnym stopniu występują u większości ofiar udaru. Zaburzenia te mogą dotyczyć języka (afazje), pamięci (amnezje), uwagi (np. zespół pomijania), spostrzegania (agnozje) i innych funkcji/zdolności niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania w życiu codziennym. Niestety mimo ogromnego postępu w neurologii interwencyjnej i farmakoterapii nie dysponujemy jeszcze metodą, która mogła by odwrócić dewastujące zmiany, jakie zachodzą w mózgu w wyniku udaru. Najskuteczniejszym sposobem postępowania jest w dalszym ciągu rehabilitacja, w tym rehabilitacja neuropsychologiczna. Na szczęście ta dziedzina również dynamicznie się rozwija a, co ważne, dzięki dobrze kontrolowanym badaniom naukowym, coraz więcej wiemy o jej efektywności w łagodzeniu deficytów poznawczych. Obecnie tradycyjnie stosowany trening poznawczy, polegający na ćwiczeniu funkcji w celu ich odbudowy lub kompensacji (tzn. zastąpienia zaburzonej funkcji inną), coraz częściej wspomaga się innymi metodami pobudzającymi naturalne procesy plastyczności mózgu. Są to m.in. metody neurofizjologiczne, takie jak przezczaszkowa stymulacja prądowa (tES) lub przezczaszkowa stymulacja magnetyczna (TMS). Istnieje coraz więcej dowodów na to, że, choć nie spełniają one wszystkich pokładanych w nich nadziei, metody te mogą w przypadku przynajmniej części pacjentów po udarze mózgu zwiększać efekty oddziaływań rehabilitacyjnych. Wykład ma na celu przybliżenie tych zagadnień szerszej publiczności.

Dr n. med. Marcin Leśniak jest absolwentem Wydziału Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego. Od 2000 do 2017 roku był członkiem zespołu Pracowni Neuropsychologii Klinicznej w II Klinice Neurologicznej Instytutu Psychiatrii i Neurologii w Warszawie. W 2009 roku obronił tam pracę doktorską a w 2011 uzyskał dyplom specjalisty w dziedzinie psychologia kliniczna – neuropsychologia. W latach 2017-2019 pracował w Instytucie Psychologii Uniwersytetu Wrocławskiego. Aktualnie jest adiunktem w macierzystym Wydziale Psychologii UW w Katedrze Neuropsychologii Klinicznej i Psychoterapii.

Prowadzi badania nad skutecznością metod rehabilitacji neuropsychologicznej (m.in. treningu poznawczego z użyciem programów komputerowych) oraz wspomagania terapii osób po ogniskowych uszkodzeniach mózgu z wykorzystaniem przezczaszkowej stymulacji elektrycznej (tES) i magnetycznej (TMS). Jest autorem i współautorem ponad 30 publikacji naukowych.

„Neuroplastyczny umysł molekularny” – wykład online prof. Leszka Kaczmarka na Tygodniu Mózgu. 15 marca godz. 17.00

Już we wtorek 15 marca 2022 o godz. 17.00 prof. Leszek Kaczmarek wygłosi wykład z okazji Tygodnia Mózgu 2022 w Instytucie Nenckiego

Wykład pt. „Neuroplastyczny umysł molekularny” obędzie się za pośrednictwem platformy Zoom Webinar pod linkiem: https://zoom.us/j/97616937577

Tematyka wykładu:

Zrumienienie istoty umysłu stanowi zapewne największe wzywanie stojące przed nauką. W naszych badaniach, rozpoczętych w połowie lat 80-tych podjęliśmy to wyzwanie, zakładając, że biologia molekularna dostarcza odpowiednio mocnych narzędzi badawczych aby mu sprostać. Z kolei zjawiska uczenia się i pamięci, stanowiące ważne aspekty umysłu i które można modelować stosunkowo łatwo u zwierząt, stwarzają możliwości przeprowadzenia odpowiednich eksperymentów. W istocie, odkryliśmy, że uczeniu się u gryzoni towarzyszą zmiany aktywności genu, kodującego białko c-Fos. Z kolei inni badacze, w tym samym czasie, pokazali, że białko to działa jako regulator funkcji licznych genów. W sumie, odkrycia te pozwoliły na zaproponowanie hipotezy, że w procesach uczenia się i pamięci, a szerzej w funkcjonowaniu umysłu, zmiany aktywności genów odgrywają fundamentalną rolę. Trzy linie dowodów wspierają kluczową rolę c-Fos w uczeniu się i pamięci: (i) uczenie się pobudza jego aktywność; (ii) blokowanie c-Fos upośledza, podczas gdy aktywacja neuronów, wyrażających c-Fos, wspomaga uczenie się i pamięć; (iii) do genów docelowych dla c-Fos/AP-1 w pobudzonych neuronach, należą m.in. geny kodujące tkankowy inhibitor metaloproteaz-1 (TIMP-1) oraz metaloproteazę macierzową 9 (MMP-9), które to białka odgrywają kluczową rolę w plastyczności synaptycznej, leżącej u podstaw uczenia się i pamięci. Synapsy to miejsca kontaktu komórek nerwowych, tworzących w mózgu wielką sieć. Plastyczność synaptyczna jest własnością tej sieci, pozwalającą na jej reorganizację w odpowiedzi na bodźce środowiska zewnętrznego i odpowiednie dostosowania się mózgu do sterowania adekwatną odpowiedzią organizmu na zmiany w owym środowisku. TIMP-1 i MMP-9 tworzą działający zewnątrzkomórkowo układ enzymatyczny, aktywny miejscowo wokół synaps pobudzających i modulujący ich morfologię, skład biochemiczny oraz efektywność. W prowadzonych przez nas i innych badaczy doświadczeniach na zwierzętach wykazano zaangażowanie MMP-9 w różnych stanach neuropsychicznych, np. rozwoju padaczki, zaburzeniach ze spektrum autyzmu, rozwoju uzależnienia i depresji. U ludzi MMP-9 przyczynia się do padaczki, uzależnienia od alkoholu i kokainy, zespołu łamliwego chromosomu X, schizofrenii i zaburzeń afektywnych dwubiegunowych. Łącznie wszystkie te sytuacje można uznać za przykładowe dla zdrowego lub chorego umysłu. Zmiany plastyczności synaptycznej (fizjologiczne, jak też patologiczne) stanowią zaś podstawę tych wszystkich zjawisk, a białko MMP-9 wydaje się być  ich wspólnym mianownikiem.

Prof. dr hab. Leszek Kaczmarek, urodzony w1957 roku, jest członkiem rzeczywistym PAN, członkiem European Molecular Biology Organization (EMBO) oraz Academia Europaea. Pełni funkcję kierownika Pracowni Neurobiologii oraz jednostki badawczej BRAINCITY Instytutu Biologii Doświadczalnej im. M. Nenckiego PAN. Jest autorem ponad 250 publikacji w czasopismach międzynarodowych (cytowanych kilkanaście tysięcy razy); wypromował ponad 40 doktorantów, kilkanaścioro jego wychowanków uzyskało habilitację, a kilkoro tytuł profesora. Wygłosił ponad 450 wykładów na zaproszenie na zjazdach, sympozjach i seminariach naukowych; był członkiem komitetów programowych czołowych konferencji międzynarodowych; był kierownikiem ponad 50 projektów badawczych przyznanych w konkursach krajowych i międzynarodowych; pełnił liczne funkcje w znaczących krajowych i międzynarodowych organizacjach naukowych. Najważniejsze osiągnięcia naukowe to: wyjaśnienie roli białka c-Myc w regulacji cyklu podziałowego komórki; odkrycie zmian aktywności genów w uczeniu się; pokazanie programowanej śmierci komórek nerwowych w mózgu dorosłych zwierząt; odkrycie i wyjaśnienie roli metaloproteazy macierzowej, MMP-9 w plastyczności synaptycznej, uczeniu się i pamięci oraz w rozwoju padaczki. Został wyróżniony m.in. Nagrodą Fundacji na rzecz Nauki Polskiej (FNP); Nagrodą Prezesa Rady Ministrów za Wybitny Dorobek Naukowy (2011); nominacją w plebiscycie Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego „Nauka Wolność” na 25 najważniejszych wydarzeń i osiągnięć nauki w Polsce w latach 1989–2014; kilkoma Nagrodami im. Jerzego Konorskiego Polskiego Towarzystwa Badań Układu Nerwowego oraz Komitetu Neurobiologii PAN za najlepszą polską pracę badawczą z zakresu neurobiologii, Krzyżem Kawalerskim i Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski.

“Neuroplastyczność” – wykład online prof. Małgorzaty Kossut na Tygodniu Mózgu. 14 marca godz. 17.00

Już w poniedziałek 14 marca 2022 o godz. 17.00 prof. Małgorzata Kossut wygłosi wykład inaugurujący Tydzień Mózgu 2022 w Instytucie Nenckiego

Wykład pt. “Neuroplastyczność” obędzie się za pośrednictwem platformy Zoom Webinar pod linkiem: https://zoom.us/j/99970186013

Tematyka wykładu:

Neuroplastyczność to podstawowa własność układu nerwowego, dzięki której możliwa jest  odbudowa utraconej na skutek uszkodzenia mózgu funkcji, naprawa zaburzeń rozwojowych a przede wszystkim uczenie się i pamięć. Definiuje się ją jako trwałą zmianę własności neuronów zachodzącą pod wpływem dochodzących z otoczenia bodźców. Wykład będzie zawierał omówienie synaptycznych i neuronalnych mechanizmów umożliwiających neuroplastyczność, na przykładzie uczenia się, plastyczności kompensacyjnej po utracie kończyn i reorganizacji mózgu po udarze.

Prof. dr hab. Małgorzata Kossut jest neurobiologiem, absolwentką Wydziału Biologii Uniwersytetu Warszawskiego. Doktorat uzyskała w Instytucie Biologii Doświadczalnej PAN im. M. Nenckiego. Staż podoktorski odbyła na University of Pennsylvania i w Oxford University. Zajmuje się neuronalnymi i molekularnymi mechanizmami uczenia się i pamięci i obrazowaniem mózgu. Bada także plastyczność mózgu po udarze. Jako jedna z pierwszych udowodniła istnienie kompensacyjnych zmian plastycznych w dorosłej korze mózgowej. Jest członkiem Polskiej Akademii Umiejętności i Polskiej Akademii Nauk, ACADEMIA EUROPEA oraz członkiem założycielem European DANA Alliance for the Brain

Malgorzata Kossut, biolog. © Leszek Zych

Tygodnia Mózgu 2022 w Instytucie Nenckiego – „Zagadki Neuroplastyczności”

Szanowni Państwo,

Fundacja Marcelego Nenckiego Wspierania Nauk Biologicznych oraz Instytut Nenckiego mają przyjemność zaprosić wszystkich zainteresowanych na Tydzień Mózgu 2022 w Instytucie Nenckiego.

Temat przewodni tegorocznego Tygodnia Mózgu w Instytucie Nenckiego to: „Zagadki Neuroplastyczności”

Zapraszamy Państwa na 5 wykładów online w dniach 14-18 marca o godzinie 17.00

Prof. dr hab. Małgorzata Kossut, Instytut Biologii Doświadczalnej im. M. Nenckiego PAN
“Neuroplastyczność”
poniedziałek 14.03.2022 godz. 17.00, link do wykładu: https://zoom.us/j/99970186013

Prof. dr hab. Leszek Kaczmarek, Instytut Biologii Doświadczalnej im. M. Nenckiego PAN
„Neuroplastyczny umysł molekularny”
wtorek 15.03.2022 godzina 17.00,  link do wykładu: https://zoom.us/j/97616937577

Dr n. med. Marcin Leśniak, Wydział Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego
“Terapia zaburzeń poznawczych po udarze mózgu – czy to działa?”
środa 16.03.2022 godzina 17.00, link do wykładu: https://zoom.us/j/97843674771

Prof. dr hab. Katarzyna Jednoróg, Instytut Biologii Doświadczalnej im. M. Nenckiego PAN
“Jak nauka czytania zmienia mózg”
czwartek 17.03.2022 godzina 17.00, link do wykładu: https://zoom.us/j/99908662486

Dr Łukasz Bola, Instytut Psychologii PAN
“Co robi kora wzrokowa osoby niewidomej? O plastyczności mózgu wywołanej utratą wzroku”
piątek 18.03.2022 godz. 17.00, link do wykładu: https://zoom.us/j/98805447988

Szczegóły wkrótce na stronach:
https://www.facebook.com/TydzienMozgu/
https://www.facebook.com/FundacjaNenckiego
http://nenckifoundation.eu/

Tydzień Mózgu 2022 w Instytucie Nenckiego

Szanowni Państwo,

Fundacja Marcelego Nenckiego Wspierania Nauk Biologicznych oraz Instytut Biologii Doświadczalnej PAN mają przyjemność zaprosić wszystkich zainteresowanych na Tydzień Mózgu 2022 w Instytucie Nenckiego.

Temat przewodni tegorocznego Tygodnia Mózgu w Instytucie Nenckiego to: „Zagadki Neuroplastyczności”

Zapraszamy Państwa na 5 wykładów online w dniach 14-18 marca o godzinie 17.00:

Prof. dr hab. Małgorzata Kossut, Instytut Biologii Doświadczalnej im. M. Nenckiego PAN

“Neuroplastyczność”

poniedziałek 14.03.2022 godz. 17.00, link do wykładu: https://zoom.us/j/99970186013

Prof. dr hab. Leszek Kaczmarek, Instytut Biologii Doświadczalnej im. M. Nenckiego PAN

„Neuroplastyczny umysł molekularny”

wtorek 15.03.2022 godzina 17.00, link do wykładu: https://zoom.us/j/97616937577

Dr n. med. Marcin Leśniak, Wydział Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego

“Terapia zaburzeń poznawczych po udarze mózgu – czy to działa?”

środa 16.03.2022 godzina 17.00, link do wykładu: https://zoom.us/j/97843674771

Prof. dr hab. Katarzyna Jednoróg, Instytut Biologii Doświadczalnej im. M. Nenckiego PAN

“Jak nauka czytania zmienia mózg”

czwartek 17.03.2022 godzina 17.00, link do wykładu: https://zoom.us/j/99908662486

Dr Łukasz Bola, Instytut Psychologii PAN

“Co robi kora wzrokowa osoby niewidomej? O plastyczności mózgu wywołanej utratą wzroku”

piątek 18.03.2022 godz. 17.00, link do wykładu: https://zoom.us/j/98805447988

Szczegóły wkrótce na stronach:

https://www.facebook.com/TydzienMozgu/

https://www.facebook.com/FundacjaNenckiego

http://nenckifoundation.eu/