„Schizofrenia jako zaburzenie istotności – podłoże neuronalne, mechanizm poznawczy, objawy psychopatologiczne” – wykład Fundacji, środa 24.04.2024 godz. 16.00

/w /Autor

Serdecznie zapraszamy na kolejny Wykład Fundacji Nenckiego, który odbędzie się w środę 24 kwietnia 2024 r. o godz. 16:00 w Sali Konferencyjnej Centrum Neurobiologii Instytutu Biologii Doświadczalnej im. M. Nenckiego oraz na platformie zoom pod linkiem https://zoom.us/j/91240324244 .

Wykład pt.: „Schizofrenia jako zaburzenie istotności – podłoże neuronalne, mechanizm poznawczy, objawy psychopatologiczne” przedstawi dr Joachim Kowalski z Pracowni Psychopatologii Eksperymentalnej Instytutu Psychologii PAN.

Streszczenie:

W jaki sposób nieprawidłowości w funkcjonowaniu neuronów prążkowia mogą doprowadzić do przeświadczenia o tym, że ktoś nas śledzi i chce nas zabić? Schizofrenia określana jest jako jedna z najcięższych chorób psychicznych i tego rodzaju przekonania, nazywane urojeniami, są częstym doświadczeniem osób, które przeżywają epizody psychotyczne. Wykład rozpocznie się przedstawieniem charakterystyki schizofrenii i doświadczenia psychozy. W tej części omówione zostaną popularne mity dotyczące schizofrenii, które mogą przyczyniać się do dyskryminacji osób doświadczających kryzysu zdrowia psychicznego. Następnie, omówiona zostanie koncepcja łącząca objawy psychozy z nieprawidłowym metabolizmem dopaminy, szczególnie w układzie podkorowym. Następnie, omówione zostaną wyniki badań behawioralnych oraz fMRI, które łączą funkcjonowanie mózgu z mechanizmem poznawczym zaburzonej istotności (ang. aberrant salience). Następnie, wyjaśnione zostanie jak zaburzona istotność może prowadzić do i nasilać objawy epizodów psychotycznych.

dr Joachim Kowalski od 2020r. pracuje jako adiunkt w Pracowni Psychopatologii Eksperymentalnej Instytutu Psychologii PAN. Realizuje obecnie dwa projekty badawcze. Pierwszy dotyczy poznawczych i metapoznawczych mechanizmów halucynacji u osób chorujących na schizofrenię, a drugi skuteczności i neuronalnych mechanizmów psychoterapii prokrastynacji. Przed objęciem stanowiska w Pracowni, dr Kowalski pracował w Centrum Pomocy Psychologicznej Uniwersytetu Warszawskiego, bródnowskim Stowarzyszeniu Pomost, odbył wiele staży klinicznych oraz obronił doktorat na Wydziale Psychologii UW. Uczęszczał na szkolenie psychoterapeutyczne w podejściu poznawczo-behawioralnym oraz jest członkiem Polskiego Towarzystwa Terapii Poznawczej i Behawioralnej.

Serdecznie zapraszamy!

„Śladami mózgowego podłoża dysleksji i dysortografii” – wykład Fundacji 28.02.2024 godz. 16.00

/w /Autor

W środę 28 lutego 2024 r. o godz. 16:00, w Sali Konferencyjnej Centrum Neurobiologii Instytutu Biologii Doświadczalnej im. M. Nenckiego PAN, ul. Pasteura 3 w Warszawie dr Agnieszka Dębska (Instytut Nenckiego) przedstawi Wykład Fundacji Nenckiego pt:

„Śladami mózgowego podłoża dysleksji i dysortografii”

Serdecznie zapraszamy!

Tamatyka wykładu:

Jak zmienia się nasz mózg kiedy uczymy się czytać i pisać? Czy rozwój mózgu dzieci, które mają problemy z czytaniem i pisaniem różni się od rozwoju mózgu typowo czytających dzieci? Naukowcy od lat próbują odpowiedzieć na te pytania używając różnorodnych technik neuroobrazowania. W czasie wykładu streszczę badania naszego zespołu, który od 10 lat bada dzieci  w wieku szkolnym od momentu kiedy zaczynają uczyć się czytać do momentu kiedy możliwa jest diagnoza dysleksji i dysortografii. Przybliżę charakterystykę badań podłużnych, badań z udziałem dzieci i badań z wykorzystaniem funkcjonalnego rezonansu magnetycznego. Opowiem też o diagnozie dysleksji i dysortografii a także o tym dlaczego problemy z nauką czytania nie u wszystkich wynikają z tych samych przyczyn. 

Dr Agnieszka Dębska jest absolwentką filozofii i psychologii na Uniwersytecie Warszawskim. Od 2016 roku pracuje w Instytucie Biologii Doświadczalnej im. M. Nenckiego PAN. Zajmuje się badaniem typowego rozwoju czytania i pisania a także nietypowego rozwoju tych zdolności w postaci dysleksji i dysortografii w ramach grantów badawczych Narodowego Centrum Nauki. Interesuje się mózgowym podłożem przetwarzania języka. W swoich badaniach używa funkcjonalnego rezonansu magnetycznego.  Współpracuje z naukowcami z Austrii, USA, Wielkiej Brytanii i Francji. Jest laureatką Stypendium Fundacji Kościuszkowskiej, Programu im. Bekkera Narodowej Agencji Wymiany Akademickiej oraz Stypendium dla Wybitnych Młodych Naukowców Ministra Edukacji i Nauki. 

„Od Hansa Aspergera do Neuroobrazowania: Ewolucja wiedzy o Spektrum Autyzmu.” Wykład Fundacji online, 6 grudnia 2023 godz. 16:00.

/w /Autor

Serdecznie zapraszamy na kolejny wykład Fundacji Nenckiego, który odbędzie się online 6 grudnia o godz. 16.00.

Dr Hanna B. Cygan przedstawi wykład pt

„Od Hansa Aspergera do Neuroobrazowania: Ewolucja wiedzy o Spektrum Autyzmu.”

wykład odbędzie się online, na platformie Zoom pod linkiem: https://zoom.us/j/97142627981

Zaburzenia ze spektrum autyzmu (ASD) od dziesięcioleci są przedmiotem badań naukowców i klinicystów. W trakcie wykładu odkryjemy kluczowe momenty w badaniach nad ASD. Od pionierskich opisów przypadków z lat ’40 XX wieku opracowanych przez Leo Kannera i Hansa Aspergera po najnowocześniejsze techniki neuroobrazowania, dowiemy się które z tajemnic ASD są nadal nieodkryte. Przyjrzymy się jak ewoluowało nasze rozumienie spektrum autyzmu. Prześledzimy kryteria diagnostyczne, od początkowych opisów do obecnych ram diagnostycznych poznając kontrowersje, i kluczowe wyzwania. Omówimy odkrycia badań mózgu prowadzonych z użyciem technik fMRI, MRI, EEG. Przyjrzymy się teoriom tłumaczącym występowanie trudności społecznych, m.in. teorii „mózgu społecznego”(social brain theory), neuronów lustrzanych (mirror neuron) i neuronalnych sieci związanych z empatią. Na koniec porozmawiamy o tym czym jest spektrum zaburzeń i o neuroróżnorodności, która dotyczy każdego z nas.

Dr Hanna B. Cygan – psycholog, logopeda i doktor nauk biologicznych. Projekt doktorski, dotyczący neuronalnych korelatów przetwarzania informacji społecznych w spektrum autyzmu, realizowała w Pracowni Psychofizjologii Instytutu Biologii Doświadczalnej im. M Nenckiego. Od 2018 r. związana jest z Naukowym Centrum Obrazowania Biomedycznego Instytutu Fizjologii i Patologii Słuchu w Warszawie, gdzie prowadzi badania mózgowych mechanizmów rozwojowych zaburzeń językowych u dzieci, z zastosowaniem techniki fMRI. 

Serdecznie zapraszamy!

„Mięso komórkowe – z czym to się je?” wykład Stanisława Łoboziaka – środa 22 listopada godz. 16:00.

/w /Autor

W środę 22 listopada 2023 r. o godz. 16:00, w Sali Konferencyjnej Centrum Neurobiologii Instytutu Biologii Doświadczalnej im. M. Nenckiego PAN, ul. Pasteura 3 w Warszawie Stanisław Łoboziak (LabFarm Polska i SWPS) przedstawi Wykład Fundacji Nenckiego pt:

„Mięso komórkowe – z czym to się je?”

Mięso hodowane komórkowo to nowa gałąź produkcji żywności pozwalająca na produkcję mięsa bez zabijania zwierząt. Swoje początki wzięła z medycyny regeneracyjnej i prób wyhodowania mięśni szkieletowych w laboratorium. Jak to możliwe, że komórki mięśniowe są w stanie namnażać się w bioreaktorach? Czego potrzebują do swojego wzrostu i czy ta technologia jest na tyle wydajna, aby realnie konkurować z mięsem produkowanym w tradycyjny sposób. Przyjdź na wykład i dowiedz się jakie są możliwości i wyzwania dla branży mięsa hodowanego komórkowo. Jaki jest stosunek społeczeństwa dla tej technologii oraz jakie korzyści niesie ona dla naszej planety.

Stanisław Łoboziak – biolog, który jako pierwszy w Polsce wyhodował mięśnie kurczaka na zdeceluryzowanym liściu szpinaku, oraz jeden z założycieli pierwszej w Polsce spółki LabFarm zajmującej się mięsem komórkowym. Z wykształcenia jest biologiem molekularnym. Absolwent wydziału Biologii Uniwersytetu Warszawskiego, gdzie w Instytucie Genetyki i Biotechnologii UW zgłębiał tajemnice świata RNA. Z zamiłowania popularyzator nauki zafascynowany zjawiskiem bioluminescencji. Wcześniej związany był z Centrum Nauki Kopernik, gdzie odpowiadał między innymi za działalność laboratorium biologicznego, prace koncepcyjne nad eksponatami biologicznymi, tworzenie programu Festiwalu Przemiany. Obecnie współzałożyciel i wiceprezes zarządu pierwszej w Polsce firmy LabFarm zajmującej się hodowlą mięsa komórkowego z kurczaka. Autor książki popularnonaukowej Laboratorium w szufladzie – biologia. Poszerza wiedzę dotyczącą mrówek oraz innych owadów społecznych. Jest również związany z Uniwersytetem SWPS, gdzie na Wydziale School of Form był współautorem fakultetu Global Biodesign Challenge, a na Wydziale School of Ideas uczy studentów technik hodowli komórkowych. Angażuje się w działania międzynarodowego ruchu Global Community Bio Summit, którego celem jest przybliżenie najnowszych osiągnięć biologicznych ogółowi społeczeństwa.

26.08.2019 Warszawa pracownicy Centrum Nauki Kopernik Fot. Wojciech Surdziel /wosu.pl / Mediafot

„Gry komputerowe jako pomoc w edukacji matematycznej i metoda terapii w dyskalkulii” – wykład online dr Małgorzaty Gut. Środa 25 października godz. 17.00

/w /Autor

Serdecznie zapraszamy na kolejny Wykład Fundacji Nenckiego.
Dr Małgorzata Gut (Instytut Psychologii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu) przedstawi wykład pt.: Gry komputerowe jako pomoc w edukacji matematycznej i metoda terapii w dyskalkulii.

Wykład obędzie się 25 pażdziernika 2023 r. wyjątkowo o godz. 17:00 na platfomie na ZOOM pod linkiem: https://zoom.us/j/99723623585

Streszczenie:

Dyskalkulia rozwojowa wiąże się z trudnościami w przetwarzaniu liczb, mającymi podłoże biologiczne i dotyczącymi umiejętności na bardzo podstawowym poziomie, np. szacowanie liczebności, czasu, wielkości, porównywanie liczb, podstawowa arytmetyka. W życiu codziennym osoby z dyskalkulią mają często problem z przeliczaniem pieniędzy, odczytywaniem godzin na zegarze wskazówkowym czy z oceną odległości. W badaniach nad dyskalkulią dużym problemem jest to, że deficyt ten u różnych osób przejawiać się może różnym „zestawem” trudności (wyodrębnia się różne jej podtypy), co oznacza, że populacja osób z dyskalkulią jest bardzo niejednorodna, a to z kolei prowadzi do trudności w zakresie zarówno diagnozy, jak i formułowania wniosków z niejednoznacznych wyników badań. Dużym wyzwaniem jest w związku z tym także opracowywanie metod terapii zaburzonego poczucia liczby. Przede wszystkim dyskalkulii nie da się całkowicie wyleczyć, objawy mogą mieć różny zakres, a co więcej najczęściej współwystępuje z innymi deficytami. Badania nad efektywnością różnych metod pomocy dzieciom z dyskalkulią dają trudne do porównywania wyniki i często są one mało spektakularne. Podczas wykładu zostaną zarysowane powyższe problemy oraz przedstawione wyniki badań autorki nad wpływem treningów poznawczych z grami komputerowymi na podstawowe zdolności numeryczne u dzieci prawidłowo rozwijających się i tych z dyskalkulią.

Dr Małgorzata Gut z wykształcenia biolog i psycholog. Pracuje naukowo i jest wykładowcą w Instytucie Psychologii UMK w Toruniu, we współpracy z Interdyscyplinarnym Centrum Nowoczesnych Technologii UMK. Jej zainteresowania naukowe koncentrują się wokół takich zagadnień jak lateralizacja rąk i mózgu oraz zależności numeryczno-przestrzenne i umysłowe reprezentacje liczb u dzieci i dorosłych. Aktualnie zajmuje się problematyką przetwarzania materiału numerycznego u dzieci z ryzykiem dyskalkulii oraz badaniem efektywności treningów z użyciem komputerowych gier matematycznych. Współautorka „Testu Oceny Behawioralnych Wskaźników Umysłowych Reprezentacji Liczb i Ryzyka Dyskalkulii Prokalkulia 6-9” oraz publikacji naukowych o zasięgu ogólnopolskim i międzynarodowym. Prowadzi badania z wykorzystaniem pomiarów psychofizycznych (czas i poprawność reakcji) oraz metod psychofizjologicznych (EEG i funkcjonalny rezonans magnetyczny).

Jest zaangażowaną popularyzatorką nauki. Organizuje i prowadzi imprezy popularyzatorskie (m.in. Tydzień Mózgu w Toruniu i Bydgoszczy, czy pokazy podczas Toruńskiego Festiwalu Nauki i Sztuki), wykłady, warsztaty i szkolenia – dla dzieci, młodzieży i dorosłych. Szkoli nauczycieli, pracowników poradni i studentów. Chętnie pisze teksty popularnonaukowe i współpracuje z mediami.

Serdecznie zapraszamy!

„Ptasi móżdżek czy centralna jednostka obliczeniowa czyli o różnorodności międzygatunkowej układu nerwowego” – wykład online dr Bogdana Browarskiego (20.09.2023 godz. 16.00)

/w /Autor

Serdecznie zapraszamy na kolejny Wykład Fundacji Nenckiego.

Wydarzenie odbędzie się 20 września 2023 r. o godz. 16:00 na platformie ZOOM, pod linkiem: https://zoom.us/j/95745021831

dr Bogdan Browarski (Edukator Biebrzańskiego Parku Narodowego) przedstawi wykład pt.: „Ptasi móżdżek czy centralna jednostka obliczeniowa czyli o różnorodności międzygatunkowej układu nerwowego”

Wszystkie zwierzęta mają podobne podstawowe cegiełki do budowy układu nerwowego. Prawie takie same, są tylko drobne różnice. Dlaczego zatem nie reagujemy tak samo, jak zwierzęta?

Choć właściwie kto powiedział że nie? Przedstawicieli własnego gatunku traktujemy jako posiadaczy inteligencji i wyższych czynności psychicznych. Stereotypy, które mamy cały czas przed oczami, powodują, że z góry ustalamy pozycję różnych grup zwierząt w konkursie na najinteligentniejsze stworzenia… Mało tego, te same stereotypy decydują czasem o wnioskowaniu w badaniach naukowych, np.: przysłowiowy ptasi móżdżek. Wiele badań opierano na zwierzętach hodowlanych i do tego prowadzonych w warunkach laboratoryjnych. Budowa centralnej jednostki obliczeniowej różni się diametralnie u różnych grup zwierząt: odmienna anatomia, różne pochodzenie struktur, konieczność miniaturyzacji lub możliwość rozbudowy. Mimo to z podobnych danych wejściowych otrzymujemy te same wyniki – podobne reakcje. Układ nerwowy dostosowany jest do potrzeb i możliwości – wykonywanych funkcji i sposobu wykorzystania.

Świadomość, uczucia, cierpienie i pragnienie rozwiązania problemów są prawdopodobnie wspólne nam i odległym ewolucyjnie grupom zwierząt, np.: owadom, ptakom. Potwierdzają to testy, które opracowano, aby sprawdzić, jak inne zwierzęta radzą sobie z problemami zarezerwowanymi dla zaawansowanych ewolucyjne organizmów. Trzmiele potrafią się bawić lub posługiwać narzędziami. Rozwiązują problemy stosując typowe dla kręgowców sposoby łączenia faktów. Im bardziej poznajemy otaczające nas organizmy, tym lepiej możemy je zrozumieć.

Może kiedyś będziemy traktować zwierzęta z większym szacunkiem, jak organizmy bliższe nam, ale o innej wrażliwości na bodźce i innych możliwościach ekspresji. Dr Bogdan Browarski chciałby wspólnie z uczestnikami znaleźć odpowiedzi na kilka pytań i oczywiście trzeba będzie postawić kilka nowych…

Dr Bogdan Browarski to przyrodnik z marzeniami i szerokim wachlarzem doświadczeń… Tytuł doktora nauk biologicznych uzyskał na Uniwersytecie Warmińsko-Mazurskim w Olsztynie. Przez ekologię ptaków przeszedł do badań chrząszczy. Popularyzuje wiedzę o owadach i ich roli w naturze i w życiu człowieka. Jest pracownikiem Biebrzańskiego Parku Narodowego od 2016 roku. Zajmuje się edukacją, zmianami postrzegania i postaw wobec ochrony przyrody (na lepsze). Stara się udowodnić, że w przyrodzie nie ma chwastów i szkodników, są tylko różne związki i interakcje.

Dr Browarski jest autorem kilku artykułów i wielu  tekstów popularno-naukowych. W terenie i w ochronie przyrody pracuje już niemal 20 lat. Prywatnie jest mężem, tatą, miłośnikiem gryzoni i wszelkich owadów (szczególnie trzmieli).

„O biogenezie mitochondriów, czyli skąd się biorą komórkowe elektrownie” – wykład dr Michała Wasilewskiego (środa, 7 czerwca 2023 godz. 16.00)

/w /Autor

Serdecznie zapraszamy na kolejny Wykład Fundacji Nenckiego.

Dr Michał Wasilewski (Międzynarodowy Instytut Mechanizmów i Maszyn Molekularnych PAN) przedstawi wykład pt.: „O biogenezie mitochondriów, czyli skąd się biorą komórkowe elektrownie.”

Wykład odbędzie się 7 czerwca 2023 r. o godz. 16:00 w Sali Konferencyjnej Centrum Neurobiologii Instytutu Biologii Doświadczalnej im. M. Nenckiego PAN, ul. Pasteura 3, Warszawa 

oraz online za pośrednictwem zoom pod linkiem: https://zoom.us/j/93090741044

Tematyka wykładu:

Miliardy lat temu mitochondria, a raczej ich prekursorzy, zostały oswojone w procesie endosymbiozy stając się częścią komórek eukariotycznych.  Dodatkowa energia, którą dały swoim gospodarzom, pozwoliła na niezwykły sukces ewolucyjny eukariontów, którego dalekim owocem są organizmy wielokomórkowe i w końcu my jako ludzie. Pomimo długiej koegzystencji z gospodarzem mitochondria nadal zachowały pewną autonomię umożliwiającą posiadanie osobnego genomu i syntezę swoich własnych białek. Co dziś wiemy o tych fascynujących organellach i jak radzą sobie z odtwarzaniem samych siebie w wewnątrzkomórkowym środowisku? O tych i o innych zagadnieniach związanych z biogenezą mitochondriów opowiem na Wykładzie Fundacji Nenckiego.

Dr Michał Wasilewski jest zatrudniony w Laboratorium Biogenezy Mitochondriów Międzynarodowego Instytutu Mechanizmów i Maszyn Molekularnych PAN (IMol PAN), gdzie bada mechanizmy kształtujące proteom mitochondrialny oraz ich wpływ na homeostazę białkową komórki. Jest współautorem wielu publikacji naukowych i był kierownikiem oraz wykonawcą licznych projektów naukowych dotyczących badania procesów zachodzących w mitochondriach.

„Gdzie się zaczyna starzenie?” wykład dr hab. Anny Bielak-Żmijewskiej. Środa 26 kwietnia 2023 godz. 16.00, sala CN.

/w /Autor

Serdecznie zapraszamy na kolejny Wykład Fundacji Nenckiego

dr hab. Anna Bielak-Żmijewska z Instytutu Biologii Doświadczalnej w Warszawie przedstawi wykład pt.: „Gdzie się zaczyna starzenie?” 

Wykład odbędzie się 26 kwietnia 2023 r. o godz. 16:00 w Sali Konferencyjnej CN Instytutu Nenckiego

Tematyka wykładu:

Starzenie jest procesem nieuchronnym i dotyczy większości gatunków zwierząt i roślin zamieszkujących ziemię. Człowiek nie jest wyjątkiem. Jednakże dobra wiadomość jest taka, że starzenie jest procesem plastycznym, można na nie wpływać, a zgromadzona wiedza na temat mechanizmów starzenia pozwala opracować pewne strategie umożliwiające odsunięcie w czasie zmian charakterystycznych dla wieku. Ale co jest przyczyną starzenia? Gdzie i kiedy ono się zaczyna? Czy można mu zapobiegać? Czy można poprzez wpływ na tempo starzenia zmniejszyć zachorowalność na choroby wieku podeszłego? Jak postępować, aby nie tylko żyć długo, ale cieszyć się dobrym zdrowiem i kondycją? Co to jest zegar epigenetyczny? Czy senolityki mogą stać się najlepszym lekarstwem na powstrzymanie procesu starzenia? Na te i inne pytania postaram się odpowiedzieć podczas naszego spotkania.

Dr hab. Anna Bielak Żmijewska jest zatrudniona w Pracowni Molekularnych Podstaw Starzenia i obecnie zajmuje się m.in. analizą zmian architektury jądra i struktury chromatyny towarzyszących starzeniu komórkowemu oraz ich wpływem na rozwój chorób wieku podeszłego. Jest współautorką wielu publikacji naukowych i była kierownikiem oraz wykonawcą licznych projektów naukowych dotyczących badania właściwości kurkuminy, starzenia komórkowego i jego wpływu na starzenie organizmu.

„Transport pęcherzykowy czyli system logistyczny komórki” – wykład na żywo prof. dr hab. Marty Miączyńskiej. Środa 18 stycznia 2023 godz. 16.00.

/w , , , , , , , , , /Autor

Serdecznie zapraszamy na kolejny wykład Fundacji Nenckiego.

Prof. dr hab. Marta Miączyńska z Międzynarodowego Instytutu Biologii Molekularnej i Komórkowej w Warszawie przedstawi wykład pt. „Transport pęcherzykowy czyli system logistyczny komórki”.

Wykład odbędzie się na żywo w środę 18 stycznia 2023 w sali konferencyjnej CN Instytutu Nenckiego.

Tematyka wykładu:

Zgodnie z definicją Wikipedii, logistyka to „proces planowania, realizowania i kontrolowania sprawnego i efektywnego ekonomicznie przepływu surowców, materiałów, wyrobów gotowych oraz odpowiedniej informacji z punktu pochodzenia do punktu konsumpcji”. W każdej żywej komórce przepływ wszystkich jej składników oraz informacji musi być ściśle kontrolowany. Jednym z podstawowych systemów zapewniających przepływ i dystrybucję substancji w komórce są procesy transportu zachodzącego za pomocą pęcherzyków i organelli błonowych (tzw. transport pęcherzykowy albo błonowy). Dwa główne kierunki transportu pęcherzykowego to wydzielanie (sekrecja) materiału na zewnątrz komórki (egzocytoza) oraz pobieranie (internalizacja) substancji do wnętrza komórki (endocytoza). W ramach wykładu przedstawione zostaną błonowe organelle (przedziały) komórkowe zaangażowane w procesy transportu pęcherzykowego oraz znaczenie tych procesów dla fizjologii organizmu. Omówione zostaną także molekularne zasady działania maszynerii transportu pęcherzykowego, których odkrycie zostało uhonorowane Nagrodą Nobla w roku 2013.

Prof. dr hab. Marta Miączyńska jest naukowcem w dziedzinie molekularnej biologii komórki. Jest związana z Międzynarodowym Instytutem Biologii Molekularnej i Komórkowej w Warszawie. Od 2005 roku jako kierownik Laboratorium Biologii Komórki, a od grudnia 2018 roku pełni również funkcję dyrektora Instytutu.

Absolwentka Uniwersytetu Jagiellońskiego (kierunek biologia molekularna), uzyskała stopień doktora w dziedzinie genetyki na Uniwersytecie Wiedeńskim w 1997 roku. Odbyła staże podoktorskie w Europejskim Laboratorium Biologii Molekularnej w Heidelbergu (1998-2000) oraz w Instytucie Maxa Plancka Molekularnej Biologii Komórki i Genetyki w Dreźnie (2001-2004). Stopień doktora habilitowanego uzyskała w roku 2008, a tytuł profesora w 2013.

Jej badania z dziedziny biologii komórki dotyczą mechanizmów molekularnych, które integrują transport błonowy, w szczególności endocytozę, z wewnątrzkomórkowymi szlakami sygnalizacyjnymi. Odkryła m.in. odrębną populację wczesnych endosomów w komórce, tzw. endosomy APPL i wraz ze swoim zespołem scharakteryzowała rolę endosomów jako platform sygnałowych dla receptorów czynników wzrostu i cytokin.

Jest współautorką ponad 60 publikacji cytowanych ponad 3000 razy. Uzyskała stypendia Austrian Science Fund, Human Frontier Science Program Organization, a także L’Oreal Polska dla Kobiet.

W swojej karierze naukowej zdobyła liczne prestiżowe granty. Kierowała projektami finansowanymi przez brytyjski Wellcome Trust, amerykański Howard Hughes Medical Institute, Polsko-Szwajcarski Program Badawczy, Narodowe Centrum Nauki, Fundację na rzecz Nauki Polskiej, Towarzystwo Maxa Plancka i Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Panelistka licznych agencji grantowych, w tym European Research Council. Członkini Rady Narodowego Centrum Nauki w latach 2016-2018, Polskiej Akademii Nauk, Europejskiej Organizacji Biologii Molekularnej (EMBO) oraz Academia Europaea. Wypromowała 9 doktorantów.

„Jakie białka są potrzebne do myślenia?” wykład online prof. Magdaleny Dziembowskiej, środa 7 grudnia godz. 16.00

/w , , , , , , , , /Autor

Serdecznie zapraszamy na kolejny wykład Fundacji Nenckiego

Dr hab. Magdalena Dziembowska przedstawi wykład pt. „Jakie białka są potrzebne do myślenia?”

Wykład odbędzie się w środę 7 grudnia 2022 r. o godzinie 16.00 na platformie zoom pod linkiem: https://zoom.us/j/98996105388

Tematyka wykładu:

Powszechnie wiadomo, że myślenie to proces pochłaniający dużo energii, a potrzeby energetyczne naszego mózgu są zaspokajane w sposób priorytetowy w stosunku do innych w organizmie. Komórkami zużywającymi najwięcej energii w mózgu są neurony, które komunikują się ze sobą dzięki połączeniom synaptycznym, czyli wyspecjalizowanym miejscom kontaktu zwanym synapsami. Za produkcję energii w komórce odpowiedzialne są mitochondria a aktywność synaptyczna związana jest ze zwiększonym zapotrzebowaniem na mitochondrialną produkcję ATP. Cząsteczki ATP, paliwo niezbędne do napędzania wszystkich procesów życiowych, są niezwykle szybko wykorzystywane przez komórkę i muszą być produkowane praktycznie w miejscu, gdzie się je zużywa. Dlatego synapsy, które potrzebują energii, potrzebują też dobrze działających mitochondriów. W naszych ostatnich badaniach wykazaliśmy, że wiele białek budujących mitochondria jest produkowana w synapsach, w procesie tzw. lokalnej translacji synaptycznej. Może to świadczyć o tym, że synapsy produkują białka niezbędne do budowy mitochondriów na miejscu, aby zabezpieczyć swoje „elektrownie” i zapewnić ich poprawne funkcjonowanie. Tutaj można zadać pytanie co się stanie w przypadku, gdy równowaga zostanie zaburzona i mitochondria dostarczające energii synapsom będą działać w sposób nieprawidłowy, a trzeba dodać, że oprócz produkcji energii pełnią one wiele innych ważnych funkcji? Na podstawie wstępnych wyników naszych badań możemy powiedzieć, że w przypadku, kiedy lokalna synteza białek w synapsie jest zaburzona jak np. w mysim modelu zespołu łamliwego chromosomu X, obserwujemy zmienioną morfologię synaptycznych mitochondriów. Podczas wykładu opowiem o  badaniach prowadzonych w Laboratorium Molekularnych Podstaw Plastyczności Synaptycznej CeNT Uniwersytetu Warszawskiego, które koncentrują się na zrozumieniu roli mitochondriów i zaburzenia ich funkcjonowania w synapsach w przypadku zaburzeń neurorozwojowych, które współwystępują z autyzmem. 

Dr hab. Magdalena Dziembowska w 1998 obroniła pracę magisterska na Wydziale Biologii Uniwersytetu Warszawskiego, w 2002 – uzyskała stopień doktora po obronie pracy doktorskiej w Instytucie Biologii Doświadczalnej im. Marcelego Nenckiego, “ Molekularny mechanizm działania TGF-beta1 na komórki ludzkiego glejaka T98G, regulacja i znaczenie w patogenezie glejaków”, a 2016 habilitowała się również w Instytucie Nenckiego. Tematem jej rozprawy habilitacyjnej była “ Charakterystyka mechanizmu molekularnego regulującego synaptyczną syntezę MMP-9 w neuronach”

W latach 2002-2004 odbyła staż podoktorski w Instytucie Pasteura, Paryż, Francja a w 2004-2006  staż podoktorski w Instytucie Curie, Orsay, Francja.

W 2013  po wygranym konkursie objęła stanowisko kierownika laboratorium Molekularnych Podstaw Plastyczności Synaptycznej w Centrum Nowych Technologii Uniwersytetu Warszawskiego

Jest laureatką wielu nagród między innymi  w 2021 Nagrody Polskiego Towarzystwa Badań Układu Nerwowego (PTBUN) im. Jerzego Konorskiego za najlepszą pracę z dziedziny neurobiologii wykonaną w Polsce oraz Nagrody Polskiego Towarzystwa Biochemicznego im. Karola Parnasa za najlepszą pracę z dziedziny biochemii wykonaną w Polsce

W kierowanej przez dr hab. Magdalenę Dziembowską Pracowni Molekularnych Podstaw Plastyczności Synaptycznej prowadzone badania koncentrują się na identyfikacji mRNA i białek ulegających lokalnej translacji w synapsie w odpowiedzi na określone rodzaje stymulacji oraz na lepszym poznaniu ich funkcji synaptycznych. Badania te przyczynią się do identyfikacji kluczowych białek ważnych dla plastyczności synaptycznej. Wykorzystywane są mysie modele chorób człowieka, takich jak zespół łamliwego chromosomu X, upośledzający proces lokalnej translacji (myszy FMR1 KO), a także techniki obrazowania komórek nerwowych, metody biochemiczne i molekularne, sekwencjonowanie nowej generacji oraz spektroskopię mas o wysokiej rozdzielczości .