„Tam gdzie kończył się świat” książka prof. Pauliny Włodawer

Profesor Paulina Włodawer, autorka wydanego ostatnio tomu wspomnień „Tam gdzie kończył się świat” była wieloletnim pracownikiem Instytutu Biologii Doświadczalnej imienia Marcelego Nenckiego PAN. Studia na Wydziale Matematyczno-Przyrodniczym Uniwersytetu Warszawskiego ukończyła tuż przed wybuchem drugiej wojny światowej. W Instytucie Nenckiego rozpoczęła pracę w roku 1948, najpierw w Łodzi, a następnie w Warszawie. Praca w Instytucie dała jej możliwość stałego rozwoju naukowego. Była otoczona sympatią i szacunkiem.

Po rozpętaniu w roku 1968 brutalnej kampanii antysemickiej, Paulina Włodawer podjęła decyzję o opuszczeniu wraz z rodziną Polski, pomimo tego, że w Instytucie Nenckiego nie było w ogóle antysemickiej nagonki. Wyjechała do Szwecji, gdzie dzięki zbudowanej w Instytucie Nenckiego pozycji naukowej, bez trudu została dokooptowywana do zespołu profesora Samuelssona, późniejszego laureata nagrody Nobla w roku 1982, pracującego w Instytucie Karolinska w Sztokholmie.

Po przejściu na emeryturę, namówiona przez syna, rozpoczęła pisanie wspomnień. Obejmują one okres 1939-1946 i są świadectwem losów polskich Żydów, którzy po rozpoczęciu wojny i przejściu granicy polsko-sowieckiej byli deportowani na Sybir lub do Uzbekistanu. Autorka kreśli dramat losów tych ludzi. Książka zawiera także zbiór listów do Pauliny Włodawer od jej rodziny i przyjaciół, znajdującymi się wówczas na terenie Rosji Sowieckiej i getta warszawskiego. Listy te, tak zresztą jak i cała książka, mają charakter dokumentu historycznego.

Jolanta Barańska

pierwsza doktorantka prof. Pauliny Włodawer