Czasopisma popularnonaukowe: „Dlaczego warto chronić starorzecza?”

kosmos_logo_bwTytuł: „Dlaczego warto chronić starorzecza?”Autor: Ewa Dembowska, Paweł Napiórkowski

Opublikowane w: Kosmos, 2012, 61(2): 341-349

Wydawca: Kosmos Problemy Nauk Biologicznych

Nasilające się problemy polskiej (i nie tylko) gospodarki wodnej: zanieczyszczenie wód powierzchniowych, brak wody, zwiększone zagrożenie powodziowe, niewystarczająca retencja, sprawiają, że jest konieczne podjęcie działań zmierzających do ich stopniowego rozwiązywania. Jak piszą Autorzy: Od czasów starożytnych człowiek wykorzystywał doliny rzek dla swoich celów, w mniejszym lub większym stopniu ingerując w ich naturalny charakter. Jednak XIX i XX w. ta presja się nasiliła. W imię źle pojętej ochrony przeciwpowodziowej i intensyfikacji rolnictwa zaczęto regulować/prostować koryta rzeczne, doprowadzając do osuszenia terenów podmokłych tych dolin. Starorzecza, jako jeden z istotnych elementów terenów podmokłych dolin rzecznych, ucierpiały najbardziej.
Znaczenie starorzeczy –  przyrodnicze, gospodarcze i społeczne – jest bezsprzecznie bardzo duże, a ich renaturyzacja wydaje się dziś jedyną alternatywą, która może je ocalić dla nas i dla przyszłych pokoleń.

Czytaj, link do PDF

Polskie wilki jedzą najczęściej jelenie, sarny i dziki

Jeleń, sarna i dzik to zwierzęta, które stanowią podstawę pożywienia polskich wilków. Wilk potrzebuje około pięciu kilogramów mięsa na dzień, dlatego jeleń starcza całej watasze zaledwie na dwa dni. Do dzika podchodzi zaś z rezerwą, bo ten zwykle zaciekle się broni.

„Podstawą pokarmu wilków w naszym kraju okazały się trzy gatunki dzikich ssaków kopytnych – jeleń, sarna i dzik” – wyjaśnia wiceprezes Stowarzyszenia dla Natury „Wilk” dr Robert Mysłajek.

Wilki najchętniej polują na jelenie, a na dziki znacznie rzadziej niż pozwalałaby na to ich liczba. „Wiele prób wilczych polowań kończy się niepowodzeniem. Jelenie zwykle po prostu uciekają, w przeciwieństwie do dzików, które zazwyczaj aktywnie się bronią” – powiedział PAP dr Mysłajek.

Czytaj dalej

Królestwo Pierwotniaków. Popularny przegląd…

krolestwo_pierwotniakow_smallTytuł: „Królestwo Pierwotniaków. Popularny przegląd najniższych żyjących istot z dodatkiem naukowym, zawierającym: system pierwotniaków”

Autor: Haeckel, Ernst Heinrich Philipp August (1834-1919)

Tłumacz: Julian Steinhaus

Wydawca: Wende i S-ka; Ernst Günter; (Drukiem F. A. Brockhausa), Warszawa; Lipsk; (Lipsk), 1885

Opublikowana w maju 2012 r. na stronach RCIN cyfrowa kopia „Królestwa Pierwotniaków” Ernsta Haeckela, wybitnego niemieckiego zoologa i ewolucjonisty cofa nas do drugiej połowy XIX w., kiedy to – jak pisze autor:Dokonane w ostatnich czasach na dnie głębokich wód sławne badania, do których pobudziło ułożenie pierwszego drutu transatlantyckiego telegrafu, rzuciły jasne światło na znaczenie tych mikroskopowych – a mogących skały utworzyć – istot.

Czytaj dalej

Teorya jestestw organicznych

sniadecki_teorya_smallTytuł: „Teorya jestestw organicznych”

Autor: Jędrzej Śniadecki (1768-1838)

Wydawca: nakł. Józefa Zawadzkiego,1861, Wilno

„Teorya jestestw organicznych” Jędrzeja Śniadeckiego ukazała się po raz pierwszy drukiem u samego progu XIX w. (t. I w 1804 r, t. II w 1811 r.). Jest dziełem, które dało jej autorowi poczesne miejsce wśród twórców nowożytnej biologii. Śniadecki przedstawił w nim fundamentalną koncepcję krążenia materii w przyrodzie, jej nieustającej przemiany, która wiąże przyrodę martwą z tworami żywymi. „Teorya…”, mimo kilku wydań polsko- i obcojęzycznych, nie wywarła na rozwój biologii takiego wpływu, jakiego można by się spodziewać. Była dziełem zbyt nowatorskim, wyprzedzającym swój czas, a zawarte w nim koncepcje nie mogły być jeszcze prawidłowo zweryfikowane, ze względu na stan ówczesnej wiedzy chemicznej.*

*(Oprac. na podstawie Historia Nauki Polskiej. T. II. Red. B. Suchodolski, Wrocław 1970)

Dziś z tą niezwykłą książką możemy zapoznać się w Repozytorium Cyfrowym Instytutów Naukowych. Czytaj, link do RCIN

Życie i działalność naukowa Marcelego Nenckiego

zycie_i dzialalnosc_nenckiego_smallTytuł: „Życie i działalność naukowa Marcelego Nenckiego”

Autor: Chłapowski Franciszek (1846-1923)

Wydawca: Towarzystwo Przyjaciół Nauk Poznańskie, Poznań, 1902

Jedna z pierwszych publikacji biograficznych o patronie naszej Fundacji, Marcelim Nenckim, napisana krótko po jego śmierci przez Franciszka Chłapowskiego. Cenne spojrzenie na osobę Nenckiego oczami współczesnego mu lekarza i propagatora nauk przyrodniczych.

Książkę można przeczytać w Wielkopolskiej Bibliotece Cyfrowej. Czytaj, link do WBC

Dzieje życia na Ziemi. Wprowadzenie do paleobiologii

dzieje_zycia_na_ziemi_dzik_azymut_smallTytuł: „Dzieje życia na Ziemi. Wprowadzenie do paleobiologii”

Autor: Jerzy Dzik

Wydawca: Wydawnictwo Naukowe PWN

Prof. Jerzy Dzik jest znanym paleontologiem i ewolucjonistą. Pracuje w Instytucie Paleobiologii PAN, którego jest dyrektorem, prowadzi też zajęcia ze studentami w Uniwersytecie Warszawskim. Znany jest ze swoich świetnych i bardzo interesujących wykładów, co znajduje odzwierciedlenie w omawianej książce. Napisał ją przystępnym językiem, unikając nadużywania specjalistycznego żargonu, co sprawia, że będą z niej mieli pożytek i przyjemność z czytania nie tylko specjaliści. Duża liczba ilustracji i schematów pomaga jeszcze lepiej zrozumieć opisywane procesy ewolucyjne, a równocześnie podane przez Autora inne źródła mogą być przydatne w dalszym poszerzaniu wiedzy przez czytelnika lubiącego podążać różnymi ścieżkami, by wyrobić sobie własne zdanie.

Więcej, link do księgarni PWN

Blaski i cienie pracy mózgu. O miłości, sztuce i pogoni za szczęściem

wrobel_smallTytuł: „Blaski i cienie pracy mózgu. O miłości, sztuce i pogoni za szczęściem”

Autor: Semir Zeki

Tłumacze: Anna i Marek Binderowie

Redaktor naukowy: Andrzej Wróbel

Wydawca: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego

Semir Zeki z Zakładu Neurologii Kognitywnej University College London jest światowej sławy neurofizjologiem. który wydatnie przyczynił się do współczesnego rozumienia procesu percepcji wzrokowej u naczelnych, m.in. przez określenie szeregu specyficznych pól wzrokowych w korze, czasowych współzależności przetwarzania informacji różnych modalności, aż do zobrazowania w mózgu różnych procesów kognitywnych takich jak percepcje bistabilne czy miłość. W swej pracy rozwijał najnowszy warsztat naukowy (od elektrofizjologii przez neuroobrazowanie do neuroestetyki) i wytyczał nowe horyzonty myślenia w neuronauce.

Czytaj dalej

„DOK – KONFERENCJA 2012” – Spotkanie doktorantów z okazji 10-lecia powstania Studiów Doktoranckich w Instytucie Nenckiego

9 listopada 2012 r. (Instytut Biologii Doświadczalnej im. M. Nenckiego PAN, Warszawa)

W spotkaniu wzięli udział nie tylko obecni doktoranci, ale także absolwenci Studiów Doktoranckich z lat ubiegłych, zrzeszeni w Nencki Alumni Club. Dr hab. Joanna Szczepanowska przedstawiła na nim cele i plany Fundacji Marcelego Nenckiego Wspierania Nauk Biologicznych. Mamy nadzieję, że spotkanie to zainicjuje współpracę między członkami Nencki Alumni Club i Fundacją Nenckiego.

Inauguracja Roku Akademickiego 2012/2013 Studiów Doktoranckich BioCentrum Ochota PAN

12 października 2012 r. (Instytut Biocybernetyki i Inżynierii Biomedycznej im. M. Nałęcza PAN, Warszawa)

W auli Instytutu Biocybernetyki i Inżynierii Biomedycznej im. M. Nałęcza PAN odbyła się uroczysta Inauguracja Roku Akademickiego 2012/2013 Studiów Doktoranckich BioCentrum Ochota PAN, na której założenia i cele Fundacji Marcelego Nenckiego Wspierania Nauk Biologicznych zaprezentował dr Artur Czupryn.

Wydanie Specjalne „Tygodnika Nenckiego” w 10. rocznicę śmierci prof. Bogusława Żernickiego

20 kwietnia 2012 r. (Instytut Biologii Doświadczalnej im. M. Nenckiego PAN, Warszawa)

Dnia 23 kwietnia 2012 r. minęło 10 lat od śmierci Profesora Bogusława Żernickiego, wybitnego polskiego neurofizjologa, który całe swoje życie zawodowe związał z Instytutem Nenckiego. Dla uczczenia Jego pamięci Fundacja Nenckiego przypomniała sylwetkę Profesora w wydaniu specjalnym „Tygodnika Nenckiego”, który ukazał się 20 kwietnia 2012 r. jako nr 18 (321). <Zobacz>